“Bạn là món quà Thiên Chúa ban cho tôi.”
Rõ ràng, những lời tôi nghe khi còn trẻ không chỉ là một câu nói vu vơ. Thiên Chúa thực sự ban con người cho chúng ta; Ngài ban cho chúng ta anh chị em trong nhân tính của mình, bắt đầu từ cha mẹ. Rồi khi ta lớn lên, Ngài đặt ngày càng nhiều người mới trên hành trình cuộc đời của chúng ta. Mỗi người như thế, theo một cách nào đó, đều là một món quà cho chúng ta, và ta có thể nói với từng người rằng: “Thiên Chúa đã ban bạn cho tôi.”
Ý thức này trở thành nguồn mạch phong phú cho mỗi chúng ta. Ta sẽ gặp nguy hiểm lớn nếu không thể nhận ra sự phong phú nơi mỗi con người. Nhân tính của ta sẽ gặp nguy cơ nếu ta chỉ khép kín trong chính mình và từ chối cái chân trời rộng mở ra trước mắt linh hồn ta theo dòng năm tháng.
Con người là ai? Ngay từ những dòng đầu tiên, sách Sáng Thế xác nhận rằng con người được tạo dựng theo giống hình ảnh Thiên Chúa. Điều đó có nghĩa là một sự viên mãn đặc biệt của hiện hữu hiện diện nơi con người. Như Công đồng đã dạy: “Con người là thụ tạo duy nhất trên mặt đất mà Thiên Chúa muốn vì chính nó” (Gaudium et spes, 24). Đồng thời, con người cũng là thụ tạo duy nhất chỉ có thể tìm thấy chính mình hoàn toàn qua việc chân thành trao hiến chính mình cách vô vị lợi (sđd.).
Như vậy, có một mối liên hệ rất sâu sắc giữa “hiện hữu cho chính mình” và “hiện hữu cho người khác”. Chỉ người nào làm chủ được bản thân mình mới có thể trở thành một món quà chân thành cho tha nhân. Điều này cũng đúng nơi bản tính Thiên Chúa trong mầu nhiệm nội tại khôn tả của Ngài. Con người ngay từ ban đầu đã được mời gọi nên giống Ngài trong hiện hữu. Đó là lý do vì sao Thiên Chúa tạo dựng con người có nam và nữ. Khi tạo dựng người nữ và đem người nữ đến với người nam, Thiên Chúa đã mở lòng người nam ra trước ý thức về món quà – về sự trao ban.
“Cô ấy xuất phát từ tôi và dành cho tôi; nhờ cô ấy mà tôi có thể trở thành một món quà, bởi vì chính cô ấy là một món quà dành cho tôi.”
Tôi đã nhiều lần lưu ý rằng nơi người nữ như thể chứa đựng “lời cuối cùng” của Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa⁶. Bởi vì nữ tính nói lên tương lai của nhân loại. Nữ tính là biểu tượng của thiên chức làm mẹ, và tình mẫu tử là hình thức đầu tiên của sự tín thác — một con người được giao phó cho một người khác.
Từ “tín thác” (entrustment) ở đây mang một ý nghĩa đặc biệt. “Thiên Chúa muốn ban một người khác cho bạn” nghĩa là Thiên Chúa muốn tín thác người ấy cho bạn. Và tín thác có nghĩa là Thiên Chúa tin tưởng bạn, tin rằng bạn có khả năng đón nhận món quà ấy, rằng bạn có khả năng ôm lấy nó bằng trái tim mình, rằng bạn có khả năng đáp lại món quà ấy bằng chính món quà của bản thân mình.
Theo cách này, khi tạo dựng con người có nam và nữ, Thiên Chúa đã ghi khắc trên nhân loại mầu nhiệm của sự hiệp thông – vốn là cốt lõi trong đời sống nội tâm của Ngài.
Con người được cuốn vào mầu nhiệm của Thiên Chúa bởi chính việc tự do của con người được đặt dưới luật của tình yêu, và tình yêu thì tạo nên sự hiệp thông giữa các nhân vị.
Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa của con người, không chỉ là Chủ Tể Toàn Năng của muôn loài, mà còn là Thiên Chúa của sự hiệp thông. Chính trong sự hiệp thông này mà tính giống nhau cách đặc biệt giữa con người và Thiên Chúa được thể hiện. Qua con người, sự giống Thiên Chúa này phải tỏa lan ra khắp tạo thành, để tất cả trở nên một vũ trụ chan hòa hiệp thông — hiệp thông giữa con người với vạn vật, và tạo thành với con người.
Thánh Phanxicô Assisi là một nhân vật đặc biệt đã thể hiện sự thật này cách sâu sắc trong đời sống của ngài. Tuy nhiên, nơi thích hợp và đúng đắn nhất cho sự hiệp thông trước tiên chính là con người — người nam và người nữ mà Thiên Chúa đã kêu gọi ngay từ đầu để trở thành món quà chân thành của chính mình dành cho nhau.
5. Từ tiếng Ba Lan zawierzenie có thể mang hai nghĩa: “tín thác” theo nghĩa ủy thác, giao phó người khác cho sự chăm sóc của mình, và theo nghĩa “tin tưởng”, “phó thác” vào người kia. Trong suốt bài suy niệm này, ý nghĩa của từ zawierzenie được triển khai qua nhiều cấp độ. Thánh Gioan Phaolô II đề cập đến zawierzenie liên quan đến cả câu hỏi của Cain: “Tôi có phải là người giữ em tôi không?” và lời thiên thần nói với Thánh Giuse: “Đừng sợ đón Maria về nhà làm vợ.” Dịch giả Pascal Ide, khi chuyển ngữ bài này sang tiếng Pháp, đã nhận xét rằng trong cả hai trường hợp, sự tín thác dẫn đến sự hiệp thông (xem chú thích 1).
6. Xem Mulieris Dignitatem và Thư gửi Phụ nữ.
Leave a Reply