Trong đời này, sự thanh khiết không bao giờ đạt được một lần là xong.198 Nó đòi hỏi việc uốn nắn dần dần và liên lỉ những ước muốn cùng chuyển động của trái tim. Những ai cố gắng thực hành khiết tịnh sớm hiểu rằng sự thanh khiết chỉ bắt đầu lớn lên khi người ta nhận ra rằng không thể chỉ dựa vào nỗ lực tự nhiên của con người. Nó chủ yếu không phải là công trình của con người. Nó là ơn ban của Thiên Chúa.199 Như Thánh Gioan Vianney nhận định: “Cám dỗ cần thiết vì nó giúp chúng ta nhận ra rằng tự sức mình chúng ta chẳng là gì cả.”200
Lúc còn trẻ, Thánh Augustinô đã sống buông thả, nhưng sau đó đã được đổi mới trong sự thanh khiết khi ngài hoán cải. Nhìn lại cuộc chiến để đổi thay, ngài nhớ lại: “Con đã nghĩ rằng tiết độ phát sinh từ sức riêng mình, điều mà con không nhận thấy nơi bản thân. Con đã dại dột không biết rằng… không ai có thể tiết chế được nếu như chính Chúa không ban. Vì hẳn Chúa đã ban nếu tiếng rên siết thẳm sâu của con đã chạm đến tai Chúa và nếu với đức tin vững vàng con đã phó thác nỗi bận tâm của con cho Chúa.”201
Tương tự, Gioan Phaolô dạy rằng để có sự thanh sạch của trái tim, con người phải sẵn lòng sống theo Thần Khí.202 Sự thanh khiết là hoa trái của Chúa Thánh Thần, và theo lời Gioan Phaolô, điều này “nhấn mạnh hành động của Thiên Chúa nơi con người.”203 Mỗi người được kêu gọi để giống như Đức Trinh Nữ Maria, tích cực đón nhận ơn Chúa Thánh Thần để sinh hoa trái với Đức Kitô.
Khi bắt đầu sống theo Thần Khí, một cuộc biến đổi có thể khởi sự và đi sâu xa hơn nhiều so với những hành vi bên ngoài. Gioan Phaolô không chỉ khẳng định rằng con người có thể kinh nghiệm một “chiến thắng thật sự và sâu xa” trên dục vọng, mà chiến thắng này có thể và phải được thực hiện nơi trái tim con người!204 Ngài giải thích: “Trong sự thanh khiết chín chắn, con người hưởng những hoa quả của cuộc chiến thắng trên dục vọng.”205 Nhớ rằng tội nguyên tổ đã để lại cho con người trí tuệ bị tối tăm, ý chí yếu nhược và dục vọng rối loạn. Hãy xem đời sống theo Thần Khí chữa lành các vết thương ấy thế nào.
Tội làm tối tăm trí khôn và dục vọng che mờ ý nghĩa của thân xác. Đời sống theo Thần Khí mở mắt con người ra trước ý nghĩa ấy.206 Đức Giáo Hoàng nhận xét rằng khi ý thức này trưởng thành, “nó mở ra con đường tiến tới việc khám phá ngày càng hoàn hảo hơn phẩm giá của thân xác con người.”207
Tội cũng làm suy yếu ý chí và rối loạn các ước muốn. Thế nhưng đời sống theo Thần Khí giúp con người lấy lại “tự do nội tâm của việc hiến trao.” Khi nhân đức lớn lên, việc chọn điều thiện diễn ra dễ dàng và vui tươi hơn, vì các ước muốn đã được xếp đặt đúng trật tự. Quá thường xuyên, người ta nghĩ luân lý chỉ là theo một ethic (quy tắc bên ngoài) mà không thay đổi ethos (giá trị nội tâm, nền đạo đức).208 Bởi thế họ dễ bỏ cuộc. Nếu vẫn bị cắt lìa khỏi khả năng yêu như Thiên Chúa yêu, họ sẽ bỏ lỡ ý nghĩa của cuộc sống.
Ơn cứu chuộc không phải là đè bẹp những ước muốn trong trái tim, nhưng là chữa lành và biến đổi chúng để ta khao khát điều thiện đích thực. Ép ý chí theo sát mặt chữ của luật không phải là trọng tâm của Tin Mừng. Ta phải được thúc đẩy để chọn điều thiện không chỉ bằng quyết định lạnh lùng của lý trí hay ý chí, mà còn bằng trái tim.209 Dần dần, những ước muốn chủ quan của ta có thể hòa hợp với ý nghĩa khách quan của thân xác. Đây không chỉ là chân lý đạo đức, mà là chân lý về ý nghĩa làm người.210
198 Cf. Catechism of the Catholic Church 2342.
199 Cf. TOB 56:1.
200 R.E. Guiley, The Quotable Saint (New York, NY: Checkmark Books, 2002), 274.
201 St. Augustine, Conf. 6,11, 20: PL 32, 729–730.
202 Cf. TOB 58:5.
203 TOB 51:5 footnote.
204 TOB 45:4; Cf. 55:7.
205 TOB 58:7.
206 Cf. TOB 101:5.
207 TOB 58:6.
208 Cf. TOB 24:3.
209 Cf. Catechism of the Catholic Church 1775.
210 Cf. TOB 58:5.
Leave a Reply